خانواده، این اجتماع کوچک، بستری است که انسان را به کمال واقعی و آرامش حقیقی می رساند. بنابراین ضرورت پرداختن و اصلاح و هدایت این بنای مقدس با توجه به اهمیت این موضوع و به جهت تاثیر این نهاد مقدس بیش از بیش احساس می شود. در این مقاله تلاش شده به معضلات زندگی آنلاین و تاثیر آن بر روی روابط بین همسران بپردازیم.
اساس خانواده بر مودت و رحمت است. ما از خانواده به عنوان کوچکترین نهاد اجتماعی تاثیر گذار که سلامت جامعه در گرو سلامت اوست یاد می کنیم. تربیت و پرورش کودک در خانواده، این نهاد کوچک اجتماعی آغاز می شود و تاثیر مستقیمی بر روی افکار کودک در بزرگسالی می گذارد. در صورت بروز هر گونه مشکل در تربیت کودک، که جز رنج و افسوس تداعی دیگری ندارد، این کودکان رشد یافته از راه اصلی خود دور می مانند و درصد زیادی از آنها در زندگی آتی شان همچون والدین خود با مشکلات متعددی مواجه خواهند شد.
واژه کاربران اینترنتی، گروه های آنلاین و شبکه های اجتماعی نامی آشنا برای نسل امروز است. چه بخواهیم و چه نخواهیم، تکنولوژی با سرعت زیاد به سمت جلو در حرکت است. تکنولوژی و ابزارهای مدرن ارتباطی می توانند هم در جهت صحیح و مثبت یعنی ایجاد کانون آرامش و هم در جهت منفی یعنی ایجاد آسیب های اجتماعی مورد بهره برداری واقع شوند هر چند که متاسفانه امروزه بیشتر شاهد هستیم که جوانان استفاده صحیحی از این وسیله ارتباطی نمی کنند. به عنوان مثال شبکه های اجتماعی نظیر وایبر، واتس آپ و فیس بوک، تانگو و … که به شکل رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته و جمعیت کثیری را با خود همراه کرده، باعث غفلت و دوری خانواده ها از یکدیگر شده است و می بینیم که بعضا افراد به قدری گرفتار و وابسته شده اند که از نقش اصلی خود که همسری، مادری و پدری است غافل می مانند و ساعت ها خود را با شبکه های اجتماعی مشغول می کنند. بعضی نیز به قدری علاقه مند به این شبکه های اجتماعی می شوند که در جمع خانواده و در کنار همسر همچنان مشغول پیغام دادن و پیغام گرفتن هستند.
متخصصان و روانشناسان امر بر این عقیده هستند که یکی از اختلاف های اساسی بین زوجین، در زمینه مسائل عاطفی است که با توجه به تغییر و تحولات جامعه و رشد فن آوری در صورت عدم هدایت و برنامه ریزی درست و صحیح از سوی خانواده، روابط بین همسران قطعا با مشکلات و معضلات جدی رو به رو خواهد شد.
اعتیاد به این وسیله باعث کمرنگ شدن روابط و تعاملات بین اعضای خانواده می شود. یعنی در یک خانواده زن و شوهر در کنار یکدیگر حضور فیزیکی دارند ولی در وجود آنها حس باهم بودن و همبستگی دیده نمی شود و گاها چنین به نظر می رسد که خانه های امروزی به محیط هایی پر تنش تبدیل شده است. این در حالی است که زن و مرد موظف به فراهم کردن یک محیط گرم و صمیمی برای یکدیگر و دیگر اعضای خانواده خود می باشند. به عبارت دیگر نقش همسری یکی از مهمترین نقش هایی است که در طول زندگی به فرد محول می شود و همسران موظف به رعایت احترام در قبال تعهدات و خواسته های یکدیگر می شوند. ادامه این روند و نادیده گرفتن روابط اشتباه بین زوجین که قطعا بر روابط بین دیگر اعضای خانواده و فرزندان تاثیر می گذارد، باعث صدمات جبران ناپذیری می شود و به احتمال زیاد فرزندان آنها هم در آینده چنین مشیتی را درپیش خواهند گرفت. با توجه به حرکت سریع تکنولوژی لازم است تا ابعاد آن را بهتر بشناسیم تا از آسیب های احتمالی جلوگیری کرده باشیم.
تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که هر چه میزان حضور افراد در شبکه های اجتماعی بیشتر باشد، به مرور زمان، طرز تفکر افراد متحول می شود و به همان نسبت شاهد جایگزینی ارزش های مدرن نسبت به ارزش های سنتی می شویم که نتیجه آن، چالش های جدی بین زوجین خواهد بود. به عبارت دیگر گذراندن زمان بیش از حد مجاز، در شبکه های اجتماعی باعث تخریب زندگی زناشویی و همچنین بروز افسردگی در افراد می شود.
جدای از این واقعیت انکار ناپذیر که، رایانه و چت روم ها فضایی است برای تبادل فکر و اطلاعات، در صورتی که جامعه و خانواده وظیفه خود را به درستی انجام ندهند، نسل امروز و نسل فردا های ما نمی توانند با موفقیت از جاده پر پیچ و خم و خطرناک انقلاب رایانه ای و پیشرفت های بشری گذر کنند و بیش از بیش خانواده ها به سمت از هم گسیختگی و روابط سرد بین زوج ها و دیگر اعضای خانواده خواهند رفت. صریح و بی پروا بگویم فرصت های زیادی از دست رفته، باید بیشتر بیندیشیم تا بتوانیم بهترین راهکار را برای با موفقیت سپری کردن و بازیافتن هویت خویش از این مسیر پر پیچ و خطرناک انتخاب کنیم و فرهنگ درست و صحیح استفاده از تکنولوژی و پیشرفت را بیاموزیم. به یاد داشته باشید که علم و دانش همراه با دین روشنایی است و برعکس آن تاریکی و جهل است و تاریکی و جهل اصل قداست خانواده را تحت تاثیرات منفی خود قرار می دهد. علم باید نافع باشد وگرنه آفت خواهد بود.
بیشترین درگیری ها و مشکلات بین همسران بر می گردد به ارتباط با برخی دوستان اینترنتی که در شبکه های اجتماعی خواسته یا ناخواسته در لیست یکدیگر قرار می گیرند. ممکن است در این بین افرادی حضور داشته باشند که از نظر فرهنگی با شما هیچ هماهنگی نداشته باشند و همین عدم هماهنگی باعث بروز اختلافات در زندگی زناشویی شما شود. به عنوان مثال، این موضوع که شخصی در صفحه شخصی شما عکس و یا مطلبی قرار دهد و یا در ذیل مطلب شما کامنتی بگذارد که با بایدها و نبایدهای شما و همسرتان مغایرت داشته باشد، باعث دلخوری و اختلاف در خانواده می شود. همچنین کامنت های خصوصی که افراد برای همدیگر می گذارند، معمولا همسران را آزرده می کند مخصوصا اگر فرد از جنس مخالف باشد بیشتر باعث دلخوری و اذیت طرف مقابل می شود. از سوی دیگر عضویت در شبکه های اجتماعی به مرور بر هویت افراد تاثیر می گذارد و به تدریج حریم بین زن و مرد شکسته می شود. صریح و بی پروا بگویم پایه و منشا بسیاری از واکنش های غیر اصولی و غیرصحیح ما بین همسران، همین ناراحتی ها و دلخوری هاست.
فضای مجازی مجال بسیار خوبی است برای پنهان کاری. خیلی افراد با هویت و اطلاعات جعلی وارد می شوند و با همان هویت دلخواه با دیگران ارتباط برقرار می کنند و معمولا خود را یک انسان موفق در زندگی شخصی و اجتماعی معرفی می کنند. این موضوع هم، خود شخص را به جهت تضاد واقعیت با گفته هایش مورد آزار قرار می دهد و هم هنگامی که دیگر اشخاص؛ خود را با فرد به ظاهر موفق مقایسه می کنند، پی به فاصله زیاد خودشان با خوشبختی می برند و دچار افسردگی می شوند. این جاست که به جرات می توان گفت در صورتی خانواده ها که رکن اصلی جامعه هستند به درستی به وظایف خود عمل نکنند، پیشرفت های بشری همچون شبکه های اجتماعی نه تنها به بهتر شدن روابط بین همسران کمک نمی کند بلکه می توان از آن به عنوان یکی از علل اساسی کدر شدن روابط بین همسران یاد کرد.