مقدمه
سیستمهای نوین تبلیغاتی در تغییر رویکرد مصرفکنندگان ایرانی در هنگام خرید کالا و خدمات جایگاه چندانی ندارند.. حالی که در کشورهای پیشرفته، اینترنت، شبکههای ماهوارهای و بیلبوردهای تبلیغاتی نقش تعیینکنندهای در تبلیغات کالا و خدمات دارند، این ابزارهای تبلیغاتی تاثیرگذاری چندانی در ایران ندارند. صدا و سیما با ۳۴٫۴ درصد بیشترین سهم را در بین ابزارهای تبلیغی موثر بر رویکرد مصرفکنندگان ایرانی در هنگام خرید کالا و خدمات داشته است. خانواده، دوستان و آشنایان با اختلاف اندک یعنی ۳۴ درصد از این لحاظ در رتبه دوم قرار گرفته و مطبوعات نیز با تنها ۱۰٫۲ درصد رده سوم را به خود اختصاص دادند. به این ترتیب میتوان نتیجه گرفت که مصرفکنندگان ایرانی بیشتر تاثیر تبلیغاتی را در حوزه خرید کالا و خدمات از صدا و سیما و خانواده و دوستان و آشنایان خود میگیرند. قرار گرفتن خانواده، دوستان وآشنایان در رتبه دوم موثرترین ابزارهای تبلیغاتی در کشورمان نشان میدهد که فرهنگ شفاهی در بین ایرانیها همچنان حرف اول را میزند و شرکتهای تولیدی و صنعتی میتوانند از این طریق موفقیت چشمگیری در فروش محصولات خود و افزایش سهم در بازار به دست بیاورند. همچنین اینترنت، بیلبوردهای تبلیغاتی، ماهواره و پیامک نیز در ردههای بعدی موثرترین ابزارهای تبلیغاتی در بین مصرفکنندگان ایرانی قرار گرفتند. جالب اینجاست که گزینهای تحت عنوان “سایر ابزارهای تبلیغی” وجود دارد که سهم آن به تنهایی بیشتر از ابزارهای تبلیغاتی ماهواره و پیامک است. از سوی دیگر پیامک در حالی به عنوان ضعیفترین و ناکارآمدترین ابزار تبلیغی در ایران معرفی شده که طی چند سال اخیر بسیاری از شرکتهای تولیدی و خدماتی ارسال پیامکهای تبلیغاتی خود را گسترش دادهاند که البته بسیاری از افراد نیز از ارسال بدون اجازه این پیامکها ناراضی هستند. در ایران با وجود ورود فناوریهای نوین و تجهیزات پیشرفته تبلیغاتی ابزارهای سنتی تبلیغ مانند صدا وسیما، مطبوعات و از آنها مهمتر تبلیغات دهان به دهان (خانواده، دوستان و آشنایان) همچنان موثرترین شیوه برای تبلیغ کالا و خدمات است. به طوری که این سه روش به تنهایی حدود ۸۰ درصد نقش در تصمیمگیری مصرفکنندگان ایرانی در هنگام خرید دارند.
آیا تبلیغات تلویزیونی بر فروش محصولات تاثیر دارد
تبلیغات شکلی از ارتباطات است که معمولآ برای ترغیب کردن مشتری ها برای خریدن یا مصرف بیشتری از محصولی یا سرویس خاصی صورت می گیرد. تبلیغات های متفاوتی تاکنون برای فروش و شهرت محصولات مختلف در سراسر جهان ساخته شده اند. در همین راستا بسیاری از اوقات تبیلغات به غیر از پیام تبلیغی خود اطلاعاتی واقعیی نیز در اختیار می گذارد. تمامی رسانه های اصلی و عمومی دارای تبلیغات هستند از جمله تلویزیون, رادیو, سینما, مجلات, روزنامه ها, بازی های ویدیویی, اینترنت, کیف های خرید و تابلوهای اعلانات. در عصر حاضرکه مفاهیم ارتباطات رقابت، مشتری گرایی و … با هم پیوند خورده است. تبلیغات به عنوان عنصری از آمیخته بازاریابی، نقش محوری در حفظ و بقاء سازمان از طریق شناساندن و معرفی محصولات ایفا می کند، چرا که تبلیغات به عنوان یکی از ابزارهای شناخته شده بازاریابی برای گسترش و نفوذ در بازار است. تبلیغات بازرگانی بدلیل اینکه واسطه بین تولیدکننده و مصرف کننده است موجب رونق فروش می شود و رونق فروش گسترش تولید ، افزایش سطح درآمد ملی را بهمراه خواهد داشت. از طریق دیگر، نهادهای اقتصادی، تجاری و اجتماعی رسانه ها را به عنوان ابزاری برای گسترش حوزه نفوذ و جذب مخاطبان و مشتریان کالاها، محصولات، خدمات، اندیشه ها، عقاید خود مورد حمایت قرارداده اند و در این بین تلویزیون به عنوان گسترده ترین رسانه جمعی می تواند حامل مناسب در اطلاع رسانی و جهت دار کردن عقاید و خواسته هاباشد به شرطی که بتوان با بهره گیری از ویژگیهای منحصربه فرد تلویزیون در مقایسه با سایر رسانه ها-ارتباط اثربخشی با مشتریان برقرار کنیم که در نهایت می تواند به حفظ و توسعه بازارهای هدف منجر گردد. تحقیق حاضر با عنوان اثربخشی تبلیغات تلویزیونی بر فروش محصولات درصد اثبات تاثیر تبلیغات تلویزیونی بر فروش محصولات است.
هوشیارانه باید به تبلیغات نگاه کرد:
تکنولوژی به سرعت در حال پیشرفت است، چرخهای صنعت بیوقفه میگردند. هر روز محصولاتی تازه جای محصولات قبلی را پشت ویترینهای جهان میگیرند تا راههای رسیدن به هدف را کوتاهتر کنند و زندگی را آسانتر. شما چه میزان از وقتتان را صرف شناخت محصولات تازه میکنید؟ اصلاً عقربههای ساعت چنین فرصتی را به شما میدهند؟ بیشتر مردم، زمان کافی برای شناخت محصولات جدید ندارند و اگر رسانهها نباشند که محصولات جدید را تبلیغ کنند مسلما از قافله پیشرفت دنیا عقب میمانند. قلب تپنده فروش، تبلیغات است و کشف همین حقیقت باعث شده است تولیدکنندگان مبالغ کلانی را صرف آگاهیرسانی درباره محصولاتشان به مخاطبان کنند. در این میان هنوز تلویزیون پرمخاطبترین رسانه جهان به حساب میآید و تبلیغاتش بیشتر از انواع دیگر تبلیغ، افکار عمومی را تحتالشعاع قرار میدهد.
تاثیر تبلیغات بر جامعه :
امروزه مقوله تبلیغات و بازاریابی چنان توسعه یافته که به یکی از فرایندهای مدیریت بازار تبدیل شده است. تبلیغات نه تنها در شکل مثبتش میتواند کالاهای مورد نیاز مردم را به آنها بشناساند، بلکه گاهی در شکل منفی میتواند کالاهایی را که جامعه به آنها نیاز ندارد را طوری به مردم معرفی کند که آنها احساس کنند این کالاها نیازهایی اساسی هستند . بنابراین تبلیغات گاهی نیازهای واقعی فرد را پاسخ میدهد و گاهی نیز نیازی پنهان را یا حتی عدم نیاز را در فرد به عنوان یک نیاز واقعی به او معرفی میکند تا جایی که شخص احساس میکند اگر آن کالا را نداشته باشد به شخصیت اجتماعی اش لطمه وارد میشود. به این ترتیب تبلیغات و بازاریابی در جهت مفید قادر است نیازهای احساس شده را به نیازهای واقعی و نیازهای شوق انگیز را به نیازهای انگیزهمند تبدیل کند و حتی نیازهای پنهان را آشکار نماید. در جهت مضر هم باعث میشود نیازهای کاذب به عنوان نیازهای واقعی رخ بنمایاند و افراد را به سمت خریدی که مورد نیازشان نیست هدایت کند. بگذارید در این زمینه می توانیم مثالی بزنیم؛ چندین دهه پیش در امریکا، سرمایهداران از طریق بازارگردی به عنوان یکی از شاخههای مدیریت بازار، به این نتیجه رسیدند که گروهی از سیاهپوستان امریکایی درآمدهای بالایی کسب میکنند و ثروتمند شدهاند. آنها بلافاصله به مدیران بخش بازاریابی نتیجه پژوهششان را اعلام کردند و این مدیران هم از شمار زیادی از شیمیدانها و داروسازها خواستند شروع به ساختن لوازم آرایشی کنند که برای پوست سیاهپوستها مناسب باشد. آنها این لوازم آرایشی را تولید کردند و با تبلیغات کاری کردند که پس از مدتی این لوازم به نوعی نیاز و وسیلهای برای کسب شخصیت اجتماعی در میان سیاهپوستان تبدیل شد؛ به گونهای که حتی این القای نیاز از مرزهای امریکا نیز گذشت و سیاهپوستهایی که در کشورهای دیگر زندگی میکردند خواهان این لوازم آرایشی برای به دست آوردن وجه اجتماعی شدند؛ تا جایی که حتی کسانی که پولی نداشتند وام گرفتند تا از این لوازم استفاده کنند. پس میبینید که سرمایهدار در این مثال با کمک بازارگردی و سپس تبلیغات، نوعی محصول کماهمیت را به عنوان شاخصی مهم برای کسب تشخص اجتماعی و نیازی حیاتی معرفی کردند که از نان شب هم واجبتر بود! در واقع تبلیغات در سه لایه عمل میکند؛ در لایه اول بر شخص تاثیر میگذارد و کاری میکند که او پس از مشاهده تبلیغ به شدت به کالایی که تبلیغ شده است احساس نیاز کند و برای به دست آوردنش بکوشد. این تلاشها بلافاصله به خانواده منتقل میشود و خانواده هم جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد. تبلیغات وجه مثبت دیگری هم دارد و آن وقتی است که رنگ فرهنگی به خود میگیرد؛ یعنی رسانهها بر فرهنگسازی از طریق تبلیغات متمرکز میشوند که تأثیری شگفتانگیز در سطح اجتماع دارد. تبلیغ نوعی پیام است و بالطبع رسانه با توجه به ماهیتش میتواند این نوع پیام را نیز به مخاطب منتقل کند. فکر میکنید این تعبیر صحیح باشد که در میان همه رسانهها، تبلیغاتی که از تلویزیون، به عنوان محبوبترین نوع رسانه، پخش میشود تاثیرگذاری بیشتری بر افکار عمومی دارد؟ مسلماً هر چه تبلیغ دقیقتر و اثرگذارتر باشد گرایش افراد به سمت کالایی که تبلیغ شده موثرتر است و از آنجا که رسانه دیداری تأثیرگذاری بیشتری نسبت به رسانههای دیگر بر مخاطبانش دارد، تبلیغاتش نیز بیشتر مخاطبان را مشتاق خرید میکند. هنوز امکان دسترسی به کامپیوتر و بهخصوص اینترنت برای همه خانوادهها میسر نیست و به همین دلیل تلویزیون همچنان نقش مهمی در متأثرکردن مخاطبان دارد. تبلیغ در تلویزیون به حدی برای سرمایهداران در سراسر جهان مهم است که در کشورهای خارجی حتی صاحبان کالاهایی که تبلیغشان ممنوع است نیز میکوشند راهی برای خود در تلویزیون پیدا کنند؛ مثلاً حتما میدانید که تبلیغ سیگار بر اساس قوانین در تلویزیونهای خارجی ممنوع است و اگر کسی کالاهای مضری از این دست را تبلیغ کند سازمانهای مردمی و دولتی از او شکایت میکنند و آن شخص باید جریمه بسیار سنگینی را بپردازد. چندین سال پیش در امریکا تولیدکنندگان سیگار وینستون نتوانسته بودند از سود سرشار فروش بیشتر این محصول مضر بگذرند و با آگاهی از تاثیر اعجابانگیز تبلیغ در تلویزیون، تصمیم داشتند به هر طریق شده آن را با استفاده از این رسانه تبلیغ کنند؛ به همین دلیل دست به کار عجیبی زدند. در این تبلیغ جوانی میآمد و میگفت: «سیگار نکشید ! حتی اگر وینستون باشد!» منظور این است که آنها از طریق این حربه در قالب آگهی ضدسیگار سعی میکردند سیگارشان را از طریق تلویزیون تبلیغ کنند و به شکل پنهان بگویند وینستون از سیگارهای دیگر بهتر است.
آگهی های تبلیغاتی تلویزیونی
از نظر رسانه، آگهی های بازرگانی معنایی کلی دارد و آن انواع پیام های و تبلیغاتی است که کارفرما با پرداخت پول، زمان خاصی را برای پخش آن ها در اختیار می گیرد. آگهی های تبلیغاتی تلویزیونی که سال های اخیر روند بسیار فزاینده و رو به رشدی را داشته اند،جدا از نوعشان ،از مهم ترین منابع اطلاع رسانی در زمینه امور فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی جامعه به شمار می روند و تاثیر بسزایی در شکل گیری الگوهای فکری ، احساسی و رفتاری مخاطبان ، به ویژه کودکان ، دارند. با تحلیل محتوای آگهی های تجاری تلویزیونی ویژه کودکان در ایران ، محتوای آگهی های تلویزیونی کودکان به ۹ دسته : اسباب بازی ، ایمنی ، آموزش اجتماعی ، مواد بهداشتی ، مواد غذایی ، مواد آموزشی ، تنقلات ، اماکن بازی و پوشاک تقسیم می شود .آگهی های مربوط به تنقلات و اسباب بازی ، بیشترین و اماکن بازی و مواد آموزشی ، کمترین زمان پخش را به خود اختصاص داده اند. هم چنین ، از میان آگهی های مربوط به مواد خوردنی ، بیشترین سهم مربوط آگهی هایی بوده است که مغذی نیستند و نقشی در رشد جسمانی و تغذیه ی کودک ندارند. جالب توجه است ، هیچ آگهی مربوط به نان ، لبنیات ، میوه و آب میوه (موثر در رشد و تغذیه کودکان ) کمتر وجود داشته است. هم چنین نیمی از آگهی های مربوط به تنقلات ، به تبلیغ انواع پفک و یک سوم آن ها به انواع شکلات و بستنی اختصاص داشته اند. این در حالی است که پفک از نظر بالا بودن میزان نمک و انواع شکلات و بستنی به دلیل شیرین بودن زیاد ، غذای مناسبی محسوب نمی شود. جای تامل است که در پژوهش مورد نظر ، حتی یک آگهی تلویزیونی در مورد موارد بهداشتی وجود نداشته است که مراقبت از دندان ها را به کودکان آموزش بدهد.
تلویزیون،کودکان و آگهی تبلیغاتی
تلویزیون از طریق صفحه ی جادویی خود به پخش برنامه های متنوعی می پردازد که می تواند تاثیرات عمیقی را در دنیای کودکان و نوجوانان ایجاد کند و مسیر زندگی آنان را تغییر دهد . بدون شک با توسعه ی شبکه های تلویزیونی در جهان و ورود ماهواره ها به صحنه ، کودکان بیش از پیش در معرض اثرات گوناگون تلویزیون قرار خواهند گرفت. به عبارت دیگر ، طیف تاثیرات بالقوه ای که تلویزیون می تواند بر بینندگان جوان خود بگذارد ،با گسترده شدن برنامه های این رسانه وسیع تر شده است. بعد از خانواده برنامه های تلویزیونی از مهم ترین عوامل شکل دهنده شخصیت و تربیت کودک به شمار می رود . تلویزیون آموزگاری نیرومند در عین حال خطرناک است.الگوپذیری ، همراه پنداری، پرورش شخصیت و مسائل رفتاری ، از اثرات تلویزیون بر کودک است که به طریق خاصی وارد ذهن او می شود. هنگام تماشای برنامه های تلویزیون در مسیر یادگیری هستند و برنامه های ارائه شده از طریق تلویزیون ناخوداگاه در ضمیرشان جای می گیرد ، آگاه نیستند و کودکان که رفتار خود را از طریق مشاهده رفتار دیگران کسب می کنند ، تاثیر پذیری گروه در مقابل تلویزیون به شمار می روند. یکی از مهم ترین جنبه های تماشای برنامه های تلویزیونی که مورد توجه زیادی قرار گرفته است تاثیر آگهی های تلویزیونی بر بینندگان به ویژه کودکان است . تلویزیون به عنوان پرنفوذ ترین وسیله ی ارتباط جمعی ، مناسب ترین وسیله ی تبلیغات نیز به شمار می رود . با در نظر گرفتن جمعیت خردسال جهان که بیشتر از طریق تلویزیون با دنیای خارج ارتباط برقرار می کنند، به اهمیت این وسیله ارتباط جمعی بیشتر پی می بریم.
تاثیر آگهی های تبلیغاتی تلویزیونی بر کودکان
پژوهشگران با انجام مطالعات بسیار به این نتیجه رسیده اند که تماشای آگهی های تبلیغاتی تلویزیون ، بر نگرش ها، سبک زندگی و الگوپذیری رفتار مصرفی مخاطبان از جمله کودکان ، تاثیر می گذارد . هر چند که تاثیر گذاری آن ها تحت تاثیر عوامل گوناگون نظیر سن ، طبقه اجتماعی – اقتصادی ، نحوه ارائه ی پیام ، ساخت خانواده و روابط حاکم بر آن و مدت زمان تماشای تلویزیون است . برای مثال کودکانی که در سن پایین هستند به لحاظ محدود بودن توانایی های شناختی ، هر آن چه را از تلویزیون مشاهده می کنند واقعیت می پندارند و هر اندازه که کودکان برنامه تلویزیونی را به واقعیت نزدیک تر بداند از محتوای آن بیشتر متاثر می شود. بر این اساس ، تاثیر پذیری کودکان کم سن و سال از آگهی های تلویزیونی ، بیشتر از کودکانی است که سن و سال بالایی دارند. هم چنین وجود روابط خانوادگی مستحکم و ا ستوارسبب می شود کودکان کمتر تحت تاثیر برنامه های تلویزیونی قرار گیرند . کودکان دارای والدین تحصیل کرده که پیوسته واقعیت های زندگی آن ها را بازبینی و کنترل می کنند ، آگاهی بیشتری به آگهی ها و مقاصد تجاری آن ها دارند و در نتیجه دیدگاهشان درباره این برنامه ها منفی تر و منتقدانه تر است . در حالی که در خانواده هایی که روابط بین اعضای آن ها خصومت آمیز تر است ، ممکن است کودکان برای دست یابی به محصولات آگهی شده ، زندگی والدین خود را با مشکل مواجه سازند. نحوه ارائه پیام نیز در تاثیر گذاری آگهی های تبلیغاتی عامل مهمی به حساب می آیند . به طوری که اگر شخص بزرگ سالی کالاها و خدمات ارائه شده را تایید کند، کودکان با دیدن آن آگهی تمایل بیشتری به داشتن محصولات تبلیغ شده نشان میدهند. از آن جا که کودکان خردسال در تشخیص واقعیت از غیر واقعیت هنوز به مهارت های شناختی لازم دست پیدا نکرده اند ، لذا استفاده از شخصیت های مشهور برنامه های کودکان و کارتون ها ، کودکان خردسال را در تمایز واقعیت از خیال به اشتباه می اندازد و سبب ادراک نادرست آن ها از آگهی ها می شود . در نتیجه با شدت بیشتری تحت تاثیر این برنامه ها قرار می گیرند . مدت زمان قرار گرفتن در معرض آگهی ها ، عامل موثر دیگری در تاثیر گذاری آن هاست . پژوهش ها نشان می دهد ، بینندگان پرو پا قرص تلویزیون بیشتر از بینندگان نه چندان جدی آن ، از آگهی ها تاثیر می پذیرند ، به گونه ای که توجه بیشتری به آن ها نشان داده و نسبت به آن ها اعتماد و نگرش مثبت تری دارند. از آن جایی که آگهی های تبلیغاتی به ندرت جنبه های اصلی و کلیدی تولید ، نظیر مواد به کار رفته ، نحوه کار و یا قیمت محصول را نشان می دهند ، این گونه فروش غیر آ موزنده و گمراه کننده ، تبعات و پیامد های منفی زیادی دارد که اهم آن عبارتند از: ۱٫ فشار کودکان بر والدین برای خرید محصولات تبلیغ شده و امتناع والدین از براوردن خواسته های آن ها ( که بیشتر آرزوست تا تقاضا) که به کشمکش و تعارض بین والدین و فرزندان منجر می شود.در صورت امتناع والدین از خرید کالای مورد نظر ، آن ها به چشم فرزندانشان گناهکار محسوب خواهند شد ، و در صورت تن دادن والدین به خواسته ی کودکان ، مسلما بهایی که آن ها برای یک اسباب بازی یا بسته ی خوراکی می پردازند ، بیشتر از قیمت آن خواهد بود ، چرا که کاری را می کنند که عقل سلیم آن را منع می کند. ۲٫ پیامد منفی دیگر تبلیغات تلویزیونی ، مصرف زیاد محصولات غذایی مانند آب نبات و آب میوه های شیرین است. تبلیغ این محصولات حدود ۸۰ درصد از حجم تبلیغات تلویزیونی مربوط به کودکان را تشکیل می دهد. مشاهده ی این تبلیغات ، بر باورهای خردسالان در مورد تغذیه و نیز انتخاب آن ها از مواد غذایی تاثیر می گذارد . خردسالان نمی توانند درک کنند که خوردن مواد غذایی دارای قند زیاد ، سبب افزایش وزن و پوسیدگی دندان هایشان می شود (نیومن ، ۱۳۷۷). ۳٫ از آن جا که در بسیاری از آگهی های تبلیغاتی ، صحنه هایی از زندگی کودکان مرفه و ثروتمند به نمایش گذاشته می شود ، بدون شک این موضوع ، تمایلات و عقده های روانی نامطلوبی را در سایر کودکانی که استطاعت آن نوع زندگی را ندارند خواهد گذاشت حتی ممکن است آن ها را به سمت جرم و جنایت و رفتارهای غیراخلاقی برای تصاحب آن چه دیده اند ، سوق دهد.
پیشنهادات جهت آگهی های تبلیغاتی تلویزیونی برای کودکان
۱٫ توجه به بهداشت جسمانی وروانی مخاطبان به ویژه کودکان ، از طرف دست اندرکاران صدا و سیما بیش از پیش ضروری است . بر این اساس ، بهتر است صرفا آگهی های مربوط به خوراکی هایی پخش شوند که از وزارت بهداشت و درمان مجوز داشته باشند. ۲٫ به والدین توصیه می شود تا حد ممکن به همراه فرزندان خود به تماشای تلویزیون بنشینند و درباره ی محتوای آن چه نمایش داده می شود به وه آگهی های تبلیغاتی و مقاصد تجاری آن ها ، بحث و گفتگو کنند. ۳٫ آگهی های مربوط به ((آموزش های اجتماعی)) و ((ایمنی)) بیشتر پخش شود ، چرا که تلویزیون بیشتر نقش آموزشی ، اطلاع رسانی و تربیتی را در مورد کودکان ایفا می کند. ۴٫ در تبلیغ آکهی های مربوط به تنقلات پر نمک یا بسیار شیرین که ارزش غذایی ندارند و برای کودکان سودمند نیستند ، باید محدودیت های بیشتری اعمال شود. ۵٫ توجه به دقت بیشتر در نمایشزندگی کودکان بسیار مرفه ، ضروری می نماید ، زیرا در کودکانی که چنین وضعی را ندارند احساس حقارت ، حسرت و بی عدالتی ایجاد می کند. ۶٫ از آن جا که استفاده از شخصیت های بزرگ سال و مشهور در آگهی های تبلیغاتی ، کودکان را در تشخیص واقعیات از خیال سردرگم می سازد ، تا حد ممکن از شخصیت های تلویزیونی و کارتونی در تبلیغات استفاده نشود.
تلویزیون وسیله تبلیغ تغذیه ناسالم
بدون شک با توسعه شبکه های تلویزیونی در جهان و ورود ماهواره ها، کودکان بیش از پیش در معرض اثرات گوناگون تلویزیون قرار خواهند گرفت. تبلیغات تلویزیونی تجارت و صنعت بزرگی است و سود سرشاری را برای صاحبان آن به ارمغان می آورد در این میان کودکان و نوجوانان یکی از مشتری های جذاب و بزرگ آنان به شمار می روند. چراکه کودکان و نوجوانان زمان زیادی را پای تلویزیون می گذرانند و هر چقدر سن کودک پایین تر باشد آنچه که در تبلیغات می بیند با سماجت بیشتری از والدین خود می طلبد. تاثیر آگهی های تلویزیونی بر الگوهای رفتاری و نگرش کودکان به عوامل متعددی از جمله سن کودک، طبقه اجتماعی و اقتصادی، نحوه ارائه پیام، ساخت خانواده و روابط حاکم بر آن بستگی دارد. آگهی های تبلیغاتی تلویزیونی از منابع مهم اطلاع رسانی در امور فرهنگی و اجتماعی جامعه به شمار می رود و تاثیر بسزایی در شکل گیری الگوهای فکری و احساسی- رفتاری مخاطبان دارد در این میان تاثیر آگهی های تلویزیونی بر رفتار کودکان مشهودتر است چرا که کودکان بر اساس توانایی ها و ظرفیتهای شناختی خود پدیده های جهان را تفسیر می کنند. وی افزود: تماشای آگهیهای بازرگانی که مواد غذایی را در تلویزیون تبلیغ میکنند کودکانی را که مشکل چاقی و اضافه وزن دارند به پرخوری تشویق میکند. وی افزود: کودکان و نوجوانان سالانه تنها در تلویزیون ۴۰ هزار تبلیغ مشاهده می کنند این در حالی است که میزان تبلیغات برای بچه ها بطور متوسط ۵/۱۰ دقیقه در ساعات روزهای آخر هفته و ۱۲ دقیقه در ساعات در ایام عادی هفته تعیین شده است. با این حال بیشتر مشاهده بچه ها که در ساعات پر بیننده صورت می گیرد حدود ۱۶ دقیقه در ساعت است. یک تبلیغ ۳۰ ثانیه ای در طی یک مسابقه پربیننده ۳/۲ میلیون دلار هزینه دارد اما ۸۰ میلیون بیننده را تحت پوشش قرار می دهد. مطالعات ثابت میکند آگهیهای تبلیغاتی مواد غذایی تاثیر عمیقی بر عادات غذایی همه کودکان دارد و تمایل آنها را برای مصرف غذا دو برابر میکند. آمارها نشان می دهد دست کم ۴۳ میلیون کودک زیر پنج سال در دنیا به چاقی مفرط و یا اضافه وزن مبتلا هستند و به همین دلیل سازمان جهانی بهداشت قصد دارد با کاهش تبلیغات مربوط به خوراکی ها و نوشیدنی های حاوی مقادیر زیاد چربی، قند و نمک با موج جدید بروز چاقی در کودکان مقابله کند.مطالعه دیگری نشان می دهد که به ازای هر ساعت اضافه تماشای تلویزیون در بچه های ۱۱ تا ۱۲ سال ۱۶۷ کیلوکالری مصرف غذایی بیشتری صورت می گیرد و دریافت این کالری اضافه، بیشتر از طریق محصولاتی است که در تلویزیون تبلیغ می شوند. یعنی کودک با محصولات تبلیغ شده کالری بیشتری دریافت می کند. به علاوه تماشای تلویزیون ارتباط مستقیم با درخواست بچه ها برای اسباب بازی ها، غذاهای آماده و نوشیدنی های تجاری داشته است تبلیغ کنندگان بیش از ۵/۲ بیلیون دلار در سال جهت ترویج رستوران ها و ۲ بیلیون دلار جهت تبلیغ فرآورده های غذایی هزینه می کنند. در تلویزیون بطور متوسط نیمی از هر ۴۰ هزار تبلیغ در سال که افراد جوان را هدف قرار می دهد، مربوط به غذاها و خصوصاً غذاهای قندی و اسنک های پر کالری است تحقیقات نشان می دهد که بچه ها بعد از دیدن تبلیغات غذاهای آماده و فوری، بلافاصله آن را از والدین خود طلب می کنند. از آن جایی که آگهی های تبلیغاتی به ندرت جنبه های اصلی و کلیدی تولید ، نظیر مواد به کار رفته ، نحوه کار و یا قیمت محصول را نشان می دهند ، این گونه فروش غیر آموزنده و گمراه کننده ، تبعات و پیامد های منفی زیادی دارد که اهم آن عبارتند از: فشار کودکان بر والدین برای خرید محصولات تبلیغ شده و امتناع والدین از برآوردن خواسته های آن ها که به کشمکش و تعارض بین والدین و فرزندان منجر می شود. در صورت امتناع والدین از خرید کالای مورد نظر ، آن ها به چشم فرزندانشان گناهکار محسوب خواهند شد ، و در صورت تن دادن والدین به خواسته کودکان ، مسلما بهایی که آن ها برای یک اسباب بازی یا بسته ی خوراکی می پردازند ، بیشتر از قیمت آن خواهد بود همچنین پیامد منفی دیگر تبلیغات تلویزیونی ، مصرف زیاد محصولات غذایی مانند آب نبات و آب میوه های شیرین است. تبلیغ این محصولات حدود ۸۰ درصد از حجم تبلیغات تلویزیونی مربوط به کودکان را تشکیل می دهد. مشاهده ی این تبلیغات ، بر باورهای خردسالان در مورد تغذیه و نیز انتخاب آن ها از مواد غذایی تاثیر می گذارد . خردسالان نمی توانند درک کنند که خوردن مواد غذایی دارای قند زیاد ، سبب افزایش وزن و پوسیدگی دندان هایشان می شود.
تبلیغات در روزنامه ها
صاحبان کسب و کار مجبورند برای افزایش مشتری و معرفی محصولات خود، از تبلیغات استفاده کنند. انتخاب رسانه مناسب برای تبلیغات، بسیار مهم است. در این درس به یکی از رایج ترین رسانه ها اشاره کرده و مزایا و معایب آنرا را ذکر می کنیم. تقریبا تمامی کسب و کارها در مقطعی از زمان، به تبلیغات در مجلات و روزنامه ها نیاز دارند. مخصوصا روزنامه ها رایج ترین رسانه تبلیغاتی برای کسب و کارهای کوچک بشمار می روند. روزنامه ها هنوز هم بسیار رایج هستند و در رسانه ها ، بیش از بقیه در دسترس هستند. پس یکی از بهترین گزینه ها برای تبلیغ، روزنامه و مخصوصا روزنامه های محلی هستند.
مزایای تبلیغات در روزنامه ها
پوشش گسترده
روزنامه ها معمولا تیراژ بالایی دارند و به راحتی در دسترس هستند. بسیاری از مردم و همچنین صاحبان کسب و کار، روزانه روزنامه می خوانند. با تبلیغ در روزنامه براحتی می توانید به مشتریان دسترسی پیدا کنید.
انعطاف پذیری
در تبلیغات روزنامه ای، به راحتی می توانید بخواهید که تبلیغ شما در روز خاصی از هفته چاپ شود. ابعاد تبلیغ قابل تغییر است و در بسیاری از موارد نیازی به ارسال طرح ندارید و می توانید با تلفن، متن موردنظر را بخوانید و بقیه کارها را مسئولان بخش آگهی انجام خواهند داد.
نتایج سریع
با تبلیغ در روزنامه می توانید سریعترین نتایج ممکن را بدست آورید. از ساعات اولیه توزیع روزنامه، تماسها آغاز می گردند. معمولا غالب تماسها در روز اول چاپ، انجام می شوند و سپس در چند روز تماسها متوقف می شوند.
قیمت معقول
هزینه دیده شدن آگهی در روزنامه ها بسیار پایین است. بنابرین با صرف هزینه ای معقول می توانید محصول یا خدمات خود را به افراد زیادی معرفی نمایید. مثلا اگر یک تبلیغ ۱۰۰۰۰ تومانی توسط ۱۰۰۰۰۰ نفر دیده شود، هزینه دیده شدن ۱ ریال به ازای هر نفر خواهد شد که نسبت به مجلات بسیار ارزانتر است.
معایب تبلیغات در روزنامه ها
کیفیت پایین
معمولا روزنامه ها بر روی کاغذ معمولی و حتی نامرغوب چاپ می شوند. و کیفیت چاپ نیز عالی نیست. مخصوصا اگر از عکس استفاده می کنید، این موضوع بیشتر به چشم خواهد خورد.
شلوغی صفحات
یک تبلیغ کوچک شاید به راحتی در یک صفحه شلوغ گم شود. معمولا در هر صفحه روزنامه، صد ها تبلیغ چاپ می شوند. بنابرین شاید تبلیغ شما به اندازه کافی چشمگیر نباشد.
تاثیر کوتاه مدت
تاثیر تبلیغات در روزنامه ها، معمولا همان روز اول و چند روز بعد است. پس از چند روز ، دیگر کسی با شما تماس نخواهد گرفت. پس زمان چاپ و روز هفته را به دقت انتخاب کنید. تبلیغات در روزنامه ها معمولا بصورت فضایی مستطیلی شکل فروخته می شود. و اگر آن فضا برای تلابغ شما کافی نیست می توانید تقاضای دو مستطیل زیر هم نمایید. اگر بخواهید تبلیغ شما بصورت دو مستطیل کنار هم باشد، باید بهایی بیش از دو برابر هزینه یک تبلیغ بپردازید. احتمال وجود اشتباه چاپی در تبلیغات روزنامه ای ، بسیار زیاد است. زیرا متن از طریق تلفن منتقل می شود. برای اطمینان از درستی متن، از مسئول تبلیغات بخواهید متن آنرا قبل از چاپ برای شما ارسال نماید.
رسانه بیلبورد
احتمالاً شما هم ایمیلهایی با عنوان تصاویر جالب دریافت کردهاید که به طور مثال تبلیغ یک کالا را با بیلبورد نشان میدهد. شاید حسرت خوردهاید که چرا در ایران چنین تبلیغاتی را در بیلبورد نمیبینید. یکی از مشکلات در این میان ناشناخته ماندن بیلبورد به عنوان یک رسانه است. این پرونده قصد دارد که بیلبورد را به عنوان یک رسانه مهم تبلیغاتی در ذهن مدیران بازنمایی کند.
بیلبورد رسانه جلب مشتری
اگر از بزرگراههای مدرس، همت و چمران در شهر تهران گذر کرده باشید، به طور حتم چشمتان به یکی از تابلوهای رنگانگ تبلیغاتی افتاده که در کنار بزرگراهها خودنمایی میکنند. به تابلوهای بزرگی که معمولاً از آنها برای تبلیغات استفاده و در نواحی پر ترافیک و در کنار جادههای شلوغ یافت میشوند، «بیلبورد» میگویند. بیلبوردها دارای اندازههای مختلفی هستند اما معمولاً در اندازههای بزرگ و با جملات کنایهدار یا ایهامدار سعی میکنند تا نگاه مشتری را به خود جلب کنند. کثر بیلبوردهای برجسته در امتداد بزرگراهها نصب میشوند بهطوریکه اثر آنها در ذهن سرنشینان باید زیاد باشد. بیلبوردها معمولاً راه اصلی پیدا کردن غذا و بنزین در بزرگراههای ناآشنا برای رانندگان هستند. در ایالات متحده سالانه بین پنج تا ۱۵ هزار بیلبورد در جادهها نصب میشوند. برخی از شهرها در دنیا حجم انبوهی از بیلبوردها را دارا هستند. میدان ساعت در نیویورک مثال خوبی در این مورد است که بهخاطر کمبود فضا، بر بالای بسیاری از ساختمانها بیلبورد نصب شده است.
بیلبورد یک رسانه است
بیلبوردها بیش از آنکه ابزار تبلیغاتی باشند، یک رسانه به حساب میآیند؛رسانهای که میتواند پیام خود را به مؤثرترین شکل ممکن به مخاطب خود منتقل کند. به رسانهای که بیشترین اثربخشی را برای تبلیغات داشته باشد و موجب بقاء و موفقیت تبلیغات شود، «رسانه اثربخش» میگویند. به بیان دیگر، رسانهای که بتواند پیام فروش و بازاریابی را در مخاطبان درونی کند که قدرت نیازسنجی، نیازسازی، نیازمندی و نیازشناسی آنان را تحریک کرده و آنها را به عکس العمل وادارد، رسانهای اثربخش است. به طور معمول بیلبوردها در زمره رسانههای اثر بخش جای میگیرند. اگر چه شرکت ها، رسانه اثربخش خود را براساس استراتژیهای بازاریابی و براساس تحقیقات انتخاب میکنند، اما به طور مثال این مسأله به اثبات رسیده که برای شرکتهای تولیدکننده خودرو، بهترین شیوه تبلیغاتی بیلبورد است. در تعریفهای رسانه اثربخش براساس مدل هرم مشتری، بیلبورد یک رسانه طلایی (Golden Media) برای تبلیغ لوازم خانگی به حساب میآید. مشتریان رسانه طلایی سودآوری کمتری دارند ولی از محصولات و خدمات شرکت رضایت دارند و به وسیله رسانه طلایی میتوان وفاداری آنها را زیاد کرد. با ظهور فناوریهای جدید، بیلبوردها اکنون به رسانهای تعاملی تبدیل و از حالت یک تابلوی تبلیغاتی غیرمتحرک خارج شدهاند. در پنجاه و چهارمین جشنواره تبلیغات کن، بیلبوردی از BBC برنده جایزه شد. در این بیلبورد از مخاطبین خواسته شده بود تا با ارسال پیامک به شمارههای اعلام شده رأی دهند که آیا نیروهای آمریکایی در جنگها اشغالگر هستند یا آزادیبخش که رأی آنها پس ارسال پیامک روی بیلبورد ثبت میشد. چنین شیوهای باعث میشود تا مخاطبین بیلبورد از حالت انفعالی خارج شده و بالا و پایین رفتن آمار ثبت شده را بر روی بیلبورد دیجیتال مشاهده کنند.
بیلبوردها چگونه متولد شدند
پیشینه بیلبورد به تمدنهای اولیه باز میگردد. در تاریخ مصر باستان به ستونهای سنگی اوبلیسک برمیخوریم که ستونهایی چهار وجهی با نوک هرمی شکل هستند و از سنگ یکتکه ساخته شدهاند. این ستونها نه تنها جنبه تزئینی داشته بلکه برای ترویج مذهب مصریان باستان به کار میرفتهاند و بر روی آنها جملات مذهبی و دعاهای مختلف کنده کاری شده بود. همچنین هرچند مطالب موجود بر این ستونها محدود به موارد مذهبی و سیاسی است، اما بدون شک در تعریف امروز از تبلیغات میگنجد. نخستین قدمها در مسیر تبلیغات در سال۱۴۵۰، زمانی که «یوهان گوتنبرگ» ماشین چاپ قابل حمل را اختراع کرد، بر میگردد که با انتشار برگههای آگهی دستی، تبلیغات به شکل امروزی آن به مردم معرفی شد. در سال ۱۷۹۶ با تکمیل روشهای لیتوگرافی، اولین پوستر تصویرسازی شده به وجود آمد. به مرور زمان، مردم به دنبال فضاهایی مناسب برای نصب آگهیهای خود بودند تا در محدوده زمانی مشخص، بیشترین بازدیدکننده و بالاترین تأثیر را داشته باشد؛ به این ترتیب، ستونها و جعبههای ویژه نصب آگهی در نقاط پر رفتوآمد شهرها برپا شد.اولین بار تبلیغات در حاشیه جادهها توسط بازرگانان و کسبه محلی آمریکایی به کار رفت. آنها علامتها و تابلوهایی را بر دیوارها و نردهها نقش کرده یا پوسترهایی را بر روی تیرهای تلگراف، دیوارها و هر محل ممکن، نصب میکردند. در نیویورک در سال ۱۸۳۵، اولین پوستر بسیار بزرگ در فضای خارجی نصب شد.
شیوههای ارائه تبلیغات در بیلبورد
بیلبوردها باید تأثیری ماندگار و برقآسا در حافظه مشتری بگذارند بهطوری که بعد از اینکه بیننده از محل دور شد، همچنان به تبلیغ و موضوع آن فکر کند. تبلیغ بر روی بیلبورد باید در زمان بسیار کوتاه قابل خواندن باشد. در حالی که اتوموبیل با سرعت زیاد از کنار یک بیلبورد عبور میکند، سرنشینان آن باید بتوانند آن را بخوانند و یا پیام مورد نظر را دریافت کنند. بنابراین آنها معمولاً شامل چند لغت در اندازه بزرگ و خوانا بوده و یا دارای تصاویر کنایهدار و گیرا با رنگهای درخشان هستند. در برخی از بیلبوردها اشیاء یا تصاویر خارج از حجم چارچوب اصلی بهصورت چند بعدی طراحی و نمایش داده میشوند. به عنوان مثال در اوایل قرن بیست و یکم در آمریکا تبلیغی برای یک فروشگاه زنجیرهای فستفود طراحی شد که در آن گاوی خارج از صفحه بیلبورد در حال نوشتن یک شعار علیه مصرف گوشت گاو با غلط املایی را نمایش میداد.”frendz don’t let frendz eat beef.”
مزایای تبلیغات بیلبوردی
وجود این تابلوهای بزرگ، برای شرکتهای کوچک که قادر به پرداخت هزینه تبلیغات تلویزیونی نیستند، بسیار مفید است. بیلبورد در مقایسه با قیمت تبلیغات تلویزیونی و رادیویی و کم اثر بودن تبلیغات در رسانههای چاپی میتواند با هزینه کمتر، بیشترین تعداد مخاطب را جلب کند. از سوی دیگر صاحبان این نوع تبلیغات دنبال مشتری نمیگردند بلکه این مشتریان هستند که آنها را مییابند.
تاثیر تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی به استفاده از اینترنت به عنوان یک کانال و وسیله ارتباطی برای ارسال تبلیغات در محیط وب اشاره دارد (گائو و دیگران ۲۰۰۲). در تعریفی دیگر، تبلیغات اینترنتی را اینگونه تعریف نموده اند: نمایش دادن نامها وعلائم تجاری، شعارها و تصاویر تبلیغاتی در سایتهای (پایگاههای) پربیننده اینترنت، به نحوی که به تحقق اهداف تبلیغات کمک نماید (سایت صدا و سیما) در کتب و متون مختلف تعاریف متعددی از تبلیغات آمده است بطور مثال می توان به تعاریف ذیل اشاره کرد. تبلیغات فرآیند روشمند ارایه اطلاعات مناسب در مورد کالاها و خدمات به مشتریان و ترغیب و متقاعد کردن مؤثر مصرف کنندگان به خرید کالاها و خدمات می باشد (متولی ۱۳۷۲) و یا در تعریفی دیگر تبلیغات را، ارائه غیر شخصی اطلاعات که معمولاً برای آن پول پرداخت می شود و اغلب با هدف ترغیب برای خرید کالاها، خدمات و یا ایده از سوی افرادی مشخص و توسط رسانه های مختلف انجام می پذیرد، تعریف نموده اند (تافلینگر ۱۹۹۶). همان طور که در تعریف بالا اشاره شد، تبلیغات از طریق رسانه های مختلفی انجام می پذیرد که از آن جمله می توان به روزنامه ها، مجلات، رادیو، تلویزیون و … اشاره نمود. چندی است که رسانه ای جدید، یعنی اینترنت، به جمع رسانه های مورد استفاده تبلیغات اضافه شده است. رشد تبلیغ در اینترنت نسبت به تبلیغ در رسانه های سنتی، از سرعت بسیار بیشتری برخوردار بوده است. چرا که پس از گذشت ۳۸ سال از پیدایش رادیو، تعداد استفاده کنندگان آن به ۵۰ میلیون نفر رسید، تلویزیون ۱۳ سال پس از پیدایش این حد نصاب را کسب کرد و اما اینترنت تنها با گذشت ۴ سال توانسته به این حد نصاب دست پیدا کند (فاکس ۱۹۹۹). این مقاله به معرفی این نوع از تبلیغات و ویژگی های آن می پردازد.
تعریف تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی به استفاده از اینترنت به عنوان یک کانال و وسیله ارتباطی برای ارسال تبلیغات در محیط وب اشاره دارد (گائو و دیگران ۲۰۰۲). در تعریفی دیگر، تبلیغات اینترنتی را اینگونه تعریف نموده اند: نمایش دادن نامها وعلائم تجاری، شعارها و تصاویر تبلیغاتی در سایتهای (پایگاههای) پربیننده اینترنت، به نحوی که به تحقق اهداف تبلیغات کمک نماید (سایت صدا و سیما ۲۰۰۲). در فرایند تهیه و اجرای تبلیغات اینترنتی، شرکتهای تبلیغاتی، ناشران اینترنتی۱ ، تبلیغ دهندگان۲ (سازمانها و شرکتهای تولیدی و خدماتی) درگیرند.
تاریخچه تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی برای اولین بار و بصورت بنر در ۲۷ اکتبر سال ۱۹۹۴ و در سایت هات وایر۳ نمایش داده شد. زمانی که هات وایر متوجه شد که برای تبلیغات می بایست فضای محدودی را در نظر گرفت، بنرهای تبلیغاتی بوجود آمدند. در آن زمان ۱۴ طراح تبلیغاتی مبلغی معادل ۳۰،۰۰۰ دلار برای نمایش ۱۲ هفته ای تبلیغات خود پرداختند (کای و مداف ۱۹۹۹). در سال ۱۹۹۵ وب بعنوان رسانه ای عمومی پذیرفته شد. شرکت سان میکروسیستم۴ در این سال زبان جاوا را به عموم عرضه کرد. در سال ۱۹۹۶ الدزموبیل۵ اولین اتاق گفتگوی تجاری را راه اندازی نمود. در جدول ۱ به برخی از اتفاقات مهم صنعت تبلیغات اینترنتی اشاره شده است.
روند تبلیغات اینترنتی در دنیا
تبلیغات اینترنتی از زمان پیدایش (سال ۱۹۹۴) تا سال ۲۰۰۷ شاهد رشد بسیار زیادی بوده است. بطوریکه حجم درآمد تبلیغات اینترنتی از رقم ۲۶۷ میلیون دلار در سال ۱۹۹۶ به رقم ۱۳۰۸۷ میلیون دلار در سال ۲۰۰۷ رسیده است. ولی در بین سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ این صنعت شاهد رشد منفی بوده است. روند رشد در سال ۲۰۰۳ تغییر جهت داده و دوباره شاهد رشد مثبتی در این صنعت می باشیم.
ابعاد تبلیغات اینترنتی
تبلیغات اینترنتی ابعاد مختلفی را شامل می شود که در زیر بطور اجمالی به آنها اشاره می شود (گائو و دیگران ۲۰۰۲).
مدلهای کسب وکار
مدل کسب و کار به یک ایده تجاری و برنامه استراتژیک در مورد نحوه به دست آوردن پول برای یک کسب و کار اشاره دارد. تبلیغ اینترنتی موثر می بایست دارای مدل کسب و کار مناسبی باشد که موجب موفقیت آن کسب و کار شود. از جمله مدلهای کسب و کار تبلیغات اینترنتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مدل کسب و کار مبتنی بر محتوا
براساس این مدل از کسب و کار، ناشران اینترنتی می بایست با ارائه محتوای ارزشمند و مهم برای مخاطبین خود، ترافیک سایت خود را افزایش دهند. تلاش اصلی مدیران سایتها در این مدل می بایست معطوف به فراهم آوردن مطالب جالب برای افزایش ترافیک سایت شود.
مدل مبتنی بر ارائه خدمات متنوع اینترنتی
در این روش ناشران اینترنتی خدمات متنوعی را برای مخاطبین فراهم می آورند که از آن جمله می توان به فراهم آوردن امکان استفاده از پست الکترونیک، اتاقهای گفتگو۶ و یا پیغام رسان ها۷ اشاره کرد. در این روش میزان موفقیت سایت به کیفیت خدمات ارائه شده بستگی دارد چرا که تعداد استفاده کنندگان از این خدمات با میزان کسب درآمد تبلیغاتی این شرکتها رابطه مستقیم دارد. از سایتهای معروف در این زمینه می توان به AOL اشاره نمود.
مدل مبتنی بر فراهم آوردن امکان جستجوی سایتهای مختلف
سایتهای مبتنی بر این مدل با فراهم آوردن امکان جستجو در میان سایتهای گوناگون و طبقه بندی آن سایتها براساس محتوا، خدماتی را به کسانی که در جستجوی موضوع یا مطلب خاصی می باشند ارائه می نمایند. از زمره سایتهای بسیار معروف در این گروه می توان یاهو۸ را نام برد.
مدل مبتنی بر ارائه خدمات تبلیغاتی
شرکتهای این گروه به کسانی که مایل هستند در اینترنت تبلیغ نمایند، خدماتی را ارائه می دهند. این خدمات شامل طراحی تبلیغ و کمک به یافتن مکان مناسب جهت نمایش تبلیغ می باشد. بسیاری از این شرکتها حتی خدمات ردگیری۹ تبلیغات و نیز اندازه گیری های مربوط به اثر بخشی آن تبلیغات را نیز انجام می دهند. از جمله می توان برنامه نبض الکترونیک را نام برد.
مدل مبتنی بر شبکه تبلیغاتی
شرکتهای این گروه فضاهای ناشران اینترنتی را در معرض خرید تبلیغ دهندگان قرار می دهند و پس از خرید یا اجاره آن فضاها از سوی تبلیغ دهندگان، درصدی را بعنوان حق العمل دریافت می نمایند. ادآتلت۱۱ از جمله این شرکتها می باشد.
اشکال تبلیغات اینترنتی (تکنولوژی تبلیغات)
اشکال مختلف تبلیغات به شکل های گوناگونی که تبلیغ دهندگان برای نشان دادن تبلیغ خود در اینترنت از آنها استفاده می نمایند، اشاره دارد. مانند بنرها، بنرهای دارای غنای رسانه ای۱۲، نامه های تجاری و تبلیغات مبتنی بر بازی۱۳. تبلیغات بنری با وجود حجم کم ، وسیله ای کارآمد برای تحقق اهداف چند منظوره اند ، زیرا: بنرها در حقیقت بخشی از پیام های تبلیغاتی شرکت ها/وب سایت ها هستند. این شیوه تبلیغ ، اسم، نشانه (logo) و تولیدات شرکت ها را با روش های گوناگون و متنوعی به نمایش می گذارد. بنرها، ابزاری برای افزایش میانگین کلیک ها به شمار می آیند. با کم ترین جزئیات، مشتری را به کلیک ترغیب می کنند. در صورت استفاده از برنامه های بازاریابی زنجیره ای، این روش کلیدی برای دنبال کردن مکانیزم این برنامه هاست.
تبلیغات مبتنی بر بازی
از گذشته دور، سرگرمی یکی از شیوه های مورد استفاده در تبلیغات بوده است. بر این اساس بازی های اینترنتی می توانند فرصت مناسبی را برای تبلیغات فراهم آورند. ارائه دهندگان تبلیغات مبتنی بر بازی، فروشندگان بازی های اینترنتی هستند. این نوع از تبلیغات برای افرادیکه در حال بازی هستند به دو صورت ارسال می شوند. در روش اول که بسیار متداول است، تصاویر تبلیغاتی، جایگزین تصاویر بازی اینترنتی می شود. در نتیجه افرادیکه در حال بازی هستند، به شکل مجازی تحت تاثیر تبلیغ مورد نظر قرار می گیرند. در روش دیگر کل بازی به قسمت های مختلفی تقسیم می شود و افرادیکه در حال بازی هستند می بایست قبل از رفتن به مراحل بعدی بازی، تبلیغ خاصی را ببینند و یا تعاملاتی را انجام دهند. در این روش تبلیغ دهندگان پاسخ های تعاملی بیشتری را دریافت می نمایند چراکه افرادیکه در حال بازی هستند، مایل به ادامه بازی خود خواهند بود. از آنجائیکه تبلیغات مبتنی بر بازی معمولاً از تکنولوژی چند رسانه ای استفاده می کنند، هزینه بیشتری برای ایجاد و اجرای آنها صرف می شود. علیرغم اینکه این نوع تبلیغات در جلب توجه بینندگان بسیار موفق هستند، ولی مخاطبان آن تنها به افرادیکه بازی را انجام می دهند محدود می شوند. محدودیت دیگر این نوع از تبلیغات ناخرسندی برخی از افراد از تبلیغات حین بازی است.