۱ – فیس بوک (Facebook.com): فیس بوک بزرگترین شبکه اجتماعی دنیا با بیش از ۹۰۱ میلیون نفر کاربر (آپریل ۲۰۱۲) است. این وب سایت در فبروری ۲۰۰۴ تاسیس شد. چیزی که باعث شده تا فیس بوک به اوج شهرت امروزی خود برسد این است که کاربران می توانند دوست پیدا کنند، پیغام روان کنند، عکس و ویدیوهایشان را با دوستان به اشتراک بگذارند، پروفایل های شخصی شان را به روز رسانی کنند و … . تمام این کارها به سادگی و سهولت عجیبی قابل اجراست و استفاده از فیس بوک را ساده و همه گیر کرده است.
۲ – یوتیوب (Youtube.com): این وب سایت برای اشتراک گذاری ویدیوهای کاربران ساخته شد. ایده آن زمانی بوجود آمد که جاوید کریم در مهمانی شام دوست و همکارش استیو چن نتوانست شرکت کند. چد هورلی و استیو برای اینکه ویدیویی را با جاوید کریم به اشتراک بگذارند تا او هم از جریان مهمانی با خبر باشد، به مشکلاتی بر خورد کردند و به همین سادگی ایده ساخت یوتیوب به وجود آمد. این سه نفر که آن زمان در پی پال (Pay Pal) همکار و برنامه نویس بودند به کمک یکدیگر یوتیوب را فبروری ۲۰۰۵ بوجود آورند. ایده این سایت آن چنان عالی و قدرتمند بود که به زودی (نوامبر ۲۰۰۶) توسط شرکت گوگل به مبلغ ۱٫۶۵ میلیارد دالر خریداری شد. در یوتیوب کاربران به سادگی می توانند ویدیو آپلود کنند، نگاه نمایند، با دیگران شریک بسازند و حتی با استفاده از نرم افزارهای ثالث (third party applications) این ویدیو هارا دانلود نمایند. در یوتیوب می توانید فیلمی از محصولات شرکتتان را برای تبلیغات به اشتراک بگذارید، نمونه کارهایتان را آپلود نمائید و مشتری جذب کنید اما اکثر ویدیو های یوتیوب شخصی هستند و این عامل اصلی موفقیت یوتیوب در شش – هفت سال گذشته بوده است.
محبوبیت یوتیوب بین مردم آنچنان بالا رفته که گاه حتی آمارهایی که درباره این سرویس میخوانیم شگفت انگیز و رویایی به نظر میرسند. در حالی که تمام این آمارها درست و دقیق بوده و توسط خود مردم ایجاد می شود. نمونه چند از این آمارها قرار ذیل است:
۱٫ در هر دقیقه ۶۰ ساعت ویدئو به یوتیوب آپلود میشود.
۲٫ در یک روز بیشتر از ۴ میلیارد ویدئو توسط کاربران تماشا میگردد.
۳٫ بیشتر از ۸۰۰ میلیون کابر فعال، هر ماه از یوتیوب بازدید میکنند.
۴٫ ۷۰% ترافیک یوتیوب از خارج از ایالات متحده ایجاد می گردد.
۵٫ در هر روز بیش از ۵۰۰ سال از ویدئوهای یوتیوب در فیس بوک دیده می شوند و در هر دقیقه ۷۰۰ ویدئوی یوتیوب در توئیتر توئیت میگردد.
۳ – مای اسپیس (Myspace.com): مای اسپیس قبل از اینکه توسط رقیب قدرتمندی مثل فیس بوک زمین زده شود، از سال ۲۰۰۶ تا اواسط سال ۲۰۰۸ بزرگترین شبکه اجتماعی در ایالات متحده آمریکا بود. صاحب امتیاز این شبکه اجتماعی، غول رسانه ای دنیا نیوزکورپوریشن و مالک میلیادر آنروبرت مرداک است. شما در مای اسپیس همان کارهایی را می توانید انجام دهید که در فیس بوک قادر به انجامش هستید، مانند اشتراک گذاری عکس و ویدیو، داشتن پروفایل، چت آنلاین و … . مای اسپیس به کاربرانش اجازه می دهد تا هر زمان که می خواهند با استفاده از اسم مستعار (Screen names) گمنام باقی بمانند.
۴ – توییتر (Twitter.com): بنده شخصا از میان تمام شبکه های اجتماعی موجود در اینترنت، کار و ایده توییتر را از همه بیشتر می پسندم و علاقه شدیدی نسبت به توییتر دارم. خصوصا در این پنج – شش ماه اخیر بیشترین وقتی که بر روی یک شبکه اجتماعی می گذارم در توییتر است. توییتر یک شبکه اجتماعی و یک سرویس میکرو وبلاگ نویسی (Microblogging) است که به کاربرانش اجازه می دهد تا پست های کوتاه و پیام های شخصی کاربران دیگر را بخوانند. برای این کار شما باید کابران دیگر را دنبال و یا به اصطلاح فالو (follow) کنید. شهرت عظیم توییتر در سادگی و سازگار بودن آن با اس ام اس می باشد که با شبکه های مخابراتی افغانستان هم کار میکند. از دیگر خوبی های توییتر، به روز بودن فوری آن است. شما می توانید از آخرین اخبار و تحولات دنیا (در هر زمینه ای که باشد) در زودترین وقت ممکن آگاه شوید.
۵ – فلیکر (Flickr.com): فلیکر یک سرویس میزبان عکس و ویدیو، سرویس های وبی (Web Services Suite) و یک اجتماع آنلاین (Online Community) است که در فبروری ۲۰۰۴ تاسیس گردید. فلیکر توسط کاربران برای اشتراک گذاری عکس و ویدیو و از طرف دیگر توسط وبلاگ نویسان برای میزبانی عکسهایشان در هنگام وبلاگ نویسی، به صورت وسیعی مورد استفاده قرار می گیرد. مالک فلیکر یاهو می باشد.
۶ – فوتوباکت (photobucket.com): یک سرویس آنلاین برای بوجود آوردن اسلاید شو (Slide show creation)، میزبانی ویدیو، اشتراک گذازی عکس و میزبانی تصاویر کاربران است. این وب سایت در سال ۲۰۰۳ راه اندازی گردیده است. بیشترین شهرت این وب سایت در ذخیره و به کار گیری از راه دور آواتار (شکلک های نمایه) هنگام گذاشتن کامنت در فروم ها، ایجاد آلبوم های شخصی فوتو گرافیکی و ذخیره ویدیو است. کاربران می توانند آلبوم هایشان را به صورت خصوصی، عمومی و یا حتی با پسورد امنیتی ایجاد نمایند.
۷ – لینکد این (Linkedin.com): لینکد این یک شبکه اجتماعی بزینس گرا (business oriented) است. این شرکت در سال ۲۰۰۲ تاسیس و سرویس آن در ماه می سال ۲۰۰۳ راه اندازی گردید و بیشتر در ایجاد روابط حرفه ای (professional networking) میان کاربران مورد استفاده قرار می گیرد. لینکد این با داشتن بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر فعال (مارچ ۲۰۱۱) یکی از محبوب ترین شبکه های اجتماعی حال حاضر است. در ماه جون ۲۰۱۱ این شبکه اجتماعی با داشتن ۳۳٫۹ میلیون بازدیدکننده جدید در طی یک مدت مشخص، توانست تا از مای اسپیس پیشی بگیرد. بیشترین تعداد کاربران لینکد این آمریکایی (۴۴ میلیون کاربر) و مابقی (۵۶ میلیون کاربر) از سراسر جهان هستند. نکته جالب توجه حضور ۳ میلیون کاربر هندی در این وب سایت است و نشان دهنده گسترش فرهنگ استفاده از این سرویس در کشور هندوستان می باشد.
۸ – دیگ (digg.com): دیگ یک شبکه اجتماعی خبری است که به کاربران اجازه می دهد تا به اخبار داغ و جذاب لحظه ای در جهان رای بدهند (یا به اصطلاح اخبار را دیگ کنند) و به این ترتیب باعث رتبه بندی اخبار می شوند. اخباری که از طرف خوانندگان رتبه بندی می شود. سرویس دیگ در نوامبر ۲۰۰۴ به صورت آزمایشی راه اندازی شد اما به سرعت رشد کرد و به شهرت رسید. در حال حاضر دیگ قابلیت های زیادی در خود ایجاد نموده است که به عنوان نمونه می توان به ایجاد لیست دوستان، توانایی دیگ کردن هر نوع خبر و محیط گرافیکی ویژه و کابر پسندش اشاره کرد.
۹ – ردیت (reddit.com): ردیت رقیب بزرگ و دیرینه دیگ بوده و مشابه آن یک شبکه اجتماعی خبری می باشد. دقیقا مشابه دیگ، در ردیت هم می توانید اخبار را رده بندی کرده و به لینک آن را به دیگر دوستانتان بفرستید. بیشترین لینک هایی که رای مثبت گرفته باشند به صفحه اول ردیت نقل مکان می کنند و رتبه های نخست را می گیرند. این بدین معنی است که آن اخبار پر خواننده ترین اخبار در تمام اینترنت از نظر خوانندگان بوده اند. ردیت در سال ۲۰۰۵ به عنوان یک وب سایت تجمع اخبار (news aggregation)، بحث عمومی و فروم مشاوره ای تاسیس گردید.
۱۰ – استمبل اپان (Stumbleupon.com): باید اعتراف کنم با اینکه در طول روز مدت زیادی را در اینترنت می گذرانم اما تا دو ماه پیش چیزی درباره استمبل اپان نمی دانستم. چیزی حدود دو ماه پیش مقاله ای درباره این وب سایت خواندم و واقعا متوجه شدم که ایده جالبی دارد بنابراین به سرعت یک حساب کاربری در آن ایجاد کردم و حالا هم از مزیدهای آن استفاده می کنم. این وب سایت یک موتور اکتشافی (discovery engine) است که بهترین های وب را بر اساس سلیقه کاربر جدا نموده و به وی پیشنهاد می کند. در هنگام ثبت نام در وب سایت سوالاتی از کاربر پرسیده می شود و بر اساس پاسخ کاربر همان دسته از وب سایت هایی به کاربر ارائه می شود که کاربر دقیقا به دنبال همان ها بوده است. بر اساس قواعد شبکه های اجتماعی، یک کاربر می تواند وب سایت ها، ویدیو ها و عکس ها را امتیاز داده و رده بندی کند. همچنین مانند دیگر شبکه های اجتماعی کاربران وب سایت ها را می توانند با دوستانشان به اشتراک بگذارند. این وب سایت در نوامبر سال ۲۰۰۱ بوجود آمده است.
۱۱ – نینگ (Ning.com): نینگ یک پلتفورم آنلاین برای ایجاد شبکه های اجتماعی شخصی است. در این وب سایت هر کاربر می تواند شبکه اجتماعی خودش را ایجاد نماید. این وب سایت در اکتبر سال ۲۰۰۴ ایجاد گردید اما رسما در اکتبر ۲۰۰۵ در دسترس عموم قرار گرفت.
۱۲ – های فایو (hi5.com): های۵ در ابتدا فقط یک شبکه اجتماعی مبتنی بر وب بود که مانند دیگر شبکه های اجتماعی شما می توانستید در آن پروفایل ایجاد کرده، عکس و ویدیو اشتراک بگذارید و دوستان جدید بیابید، اما از آپریل ۲۰۰۹ به بعد های فایو را به عنوان یک شبکه اجتماعی برای بازی های آنلاین می شناسند. شما در این وب سایت می توانید با دوستان قدیم و جدیدتان به صورت آنلاین گیم بازی کنید و لذت ببرید. این وب سایت در سال ۲۰۰۳ توسط برنامه نویس هندی رامو یالامانچی تاسیس گردید و به گزارش کام اسکور در سال ۲۰۰۸ های فایو سومین شبکه اجتماعی بزرگ دنیا بر اساس بازدید ماهیانه اش شناخته شد. گرچه های فایو در این اواخر محبوبیت گذشته اش را از دست داده است، اما با این حال نه تنها هنوز جزء بزرگترین شبکه های اجتماعی دنیا است، بلکه بزرگترین شبکه اجتماعی در مارکت آنلاین اسپانیایی زبانها و جزء ۱۰ سایت برتر در بیش از ۲۰ کشور جهان می باشد.
۱۳ – اسکریبد (Scribd.com): اسکریبد را به نام سرویس انتشار اجتماعی (Social publishing service) می شناسند. این وب سایت، یک سرویس آنلاین وب ۲ است که امکان اشتراک گذاری اسناد را برای کاربرانش فراهم می کند. جایی که کاربران می توانند اسناد را با هر فرمتی که باشد در داخل یک صفحه وب با فرمت iPaper قرار داده و با دیگران شریک نمایند. این وب سایت در سال ۲۰۰۶ بوجود آمد و حالا با انتشار ایبوک، اسناد تحقیقاتی و دیگر محتویات آکادمیک به کار خود ادامه می دهد. ایده بوجود آوردن اسکریبد زمانی به ذهن تریپ آدلر (موسس اسکریبد) رسید که وی در سال ۲۰۰۶ با پدرش جان آر. آدلر (استاد در دانشگاه استنفورد) گفتگویی بر سر مشکلات انتشار مقالات آکادمیک داشتند. تریپ آدلر در آن زمان دانشجوی دانشگاه هاروارد در رشته بیوفزیک بود. همین گفتگو باعث شد که وی اقدام به ایجاد یک تیم برنامه نویسی برای تاسیس اسکریبد بزند.
۱۴ – بیبو (Bebo.com): بیبو (pronounced bee-boh) در سال ۲۰۰۵ توسط کمپنی معروف AOL تاسیس گردید اما در سال ۲۰۱۰ به کرتریون کاپیتال پارتینرز فروخته شد. نام بیبو مخفف کلمات انگلیسی Blog Early, Blog Often که (به ترجمه من) به معنی پشت سر هم و زود به زود وبلاگ نویسی کنید می باشد. در این سرویس اجتماعی، کاربران می توانند وبلاگ نویسی کنند، عکس اشتراک بگذارند، ویدیو بگذارند و پاسخنامه درست کنند. هر کاربر بعد از ثبت نام در وب سایت صاحب یک پروفایل شخصی می شود که در آن از خودش خواهد نوشت. در ضمن کاربران می توانند دوستان جدید بیابند، برای آنها درخواست دوستی روان کنند، برایشان پیغام بگذارند و دوستان را در جریان آخرین آپدیت ها قرار دهند.
۱۵ – فریندفید (friendfeed.com): فریندفید یک سرویس اجتماعی برای بوجود آوردن و یکپارچه سازی فیدهای لحظه به لحظه از دیگر سرویس های اجتماعی، وبلاگ ها، شبکه های رسانه ای، میکروبلاگینگ سرویس ها و فید دیگر وب سایت هایی است که آر اس اس و یا آتوم فید را پشتیبانی می کنند. این سرویس فیدها را یکجایی انتشار کرده و به جریان می اندازد. سپس دوستان کاربر می توانند مطلب را خوانده و حتی بر روی مطلب کامنت بگذارند. حدود یک یا دو سال پیش زمانی را به یاد می آورم که فریندفید به شهرت زیادی رسیده بود و همه جا برسر زبانها بود. با اینکه این وب سایت هنوز هم بسیار مدرن و جذاب است، اما دیگر آن محبوبیت سابق اش را ندارد. فریندفید در اکتبر ۲۰۰۷ تاسیس گردید.
۱۶_فرینداستر (friendster.com): فرینداستر یکی از قدیمی ترین شبکه های اجتماعی حال حاضر اینترنت است که در سال ۲۰۰۲ و قبل از بوجود آمدن مای اسپیس و فیس بوک تاسیس گردید. پیش از آنکه در ماه می ۲۰۱۱ فرینداستر تبدیل به یک سرویس گیم و موسیقی آنلاین بشود، یک سرویس اجتماعی برای دوست یابی، ایجاد پروفایل، گذاشتن قرار ملاقات، اطلاع یافتن از احوال دوستان، بوجود آوردن روابط بین کاربران و اشتراک گذاری عکس و ویدیوی آنلاین بود. اما در یک اقدام برای نوسازی کمپنی، مسئولین این وب سایت، خط مشی کاری شان را برای بازی های آنلاین و اشتراک گذاری موسیقی تغییر دادند. ۹۰% از ترافیک فرینداستر را کاربران آسیایی خصوصا کاربران جنوب شرقی آسیا بوجود می آورند.
۱۷ – بادو (Badoo.com): اگرچه بادو به عنوان یک شبکه اجتماعی گذاشتن قرار ملاقات و دوست یابی میان کاربران در سال ۲۰۰۶ در لندن تاسیس گردید اما طبق آمار وب سایت الکسا پنجاه دومین وب سایت معروف در فرانسه و ۱۱۷مین وب سایت معروف و پربازدید در جهان می باشد. البته بادو را به عنوان یک شبکه اجتماعی چند زبانه در سراسر دنیا می شناسند. در بادو شما می توانید هر آنچه را که از یک وب سایت دوست یابی انتظار دارید بیابید. به گزارش تاپ تن رویوز ”بادو در حقیقت شبیه یک چت روم، یک وبسایت گذاشتن قرار ملاقات و یک وب سایت امتیاز دهی برای عکس می باشد که در شکل و شمایل یک شبکه اجتماعی بوجود آمده است”. بادو بیشتر از ۱۲۳ میلیون کاربر دارد که بیشترشان غیر انگلیسی زبان هستند.
۱۸ – لیوموکا (livemocha.com): لیوموکا یک شبکه اجتماعی قدرتمند در زمینه یادگیری زبان است. در این شبکه اجتماعی شما می توانید از سراسر دنیا دوست پیدا کنید و با آنها چت نمائید. در هنگام ثبت نام از شما سوال پرسیده می شود که به کدام زبان تسلط دارید و چه زبانهایی را بلد هستید، سپس در مرحله بعدی از شما می پرسند که مشتاق به یادگیری کدام زبان هستید. طبق پاسخ هایی که شما ارائه می دهید خود وب سایت به شما کاربرانی را برای دوستی معرفی می کند که میخواهند زبان مادری شما را یادبگیرند و در کنار آن به زبانی تسلط دارند که شما خواهان یادگیری اش هستید. بعد از دوستی با این افراد، شما جمله سازی خواهید کرد و آنها به جملات شما نمره خواهند داد. شما نیز به جملات آنان نمره می دهید. هم اکنون این سرویس بیشتر از ۸٫۵ میلیون کاربر از ۱۹۵ کشور مختلف جهان دارد. در کنار فراگیری رایگان زبان که با برقراری ارتباط بین دوستان ممکن می شود، خود سرویس لیوموکا کورسهای آنلاین آموزش زبان نیز دایر می نماید که هر کورس برای ۳۸ زبان زنده دنیا رایگان، برای چهار زبان آلمانی، فرانسوی، اسپانیای و ایتالیایی ماهیانه ۲۹ دالر و سالیانه ۱۴۹ دالر در سال، و برای کورس زبان انگلیسی ماهیانه ۳۹ دالر و سالیانه ۳۹۹ دالر برای هر کاربر هزینه دارد. لیو موکا در سال ۲۰۰۷ راه اندازی گردید.
۱۹ – تگد (tagged.com): تگد مشابه بسیاری از شبکه های اجتماعی که در این پست معرفی گردید وب سایتی است که کاربران را به یکدیگر معرفی می نماید و کسانی که علایق مشابه دارند را برای دوستی با یکدیگر دعوت می کند. در کنار این کار، تگد برای بازی آنلاین نیز امکانات زیادی را در نظر گرفته است. مهمترین ویژگی تگد همین معرفی اشخاص به یکدیگر بر اساس مطالبی است که آنها به اشتراک می گذارند. از دیگر خصوصیات ممتاز تگد می توان به راه امکان تگ کردن و دادن تحفه های مجازی اشاره کرد. شبکه اجتماعی تگد در سال ۲۰۰۴ در کالیفرنیای آمریکا تاسیس گردید. تگد می گوید که بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر دارد. طبق گزارش ها تگد تنها از ایالات متحده در طول یک ماه ۶٫۲ میلیون بار به صورت یگانه بازدید می گردد، این بازدیدها از سراسر جهان به ۲۰٫۴ میلیون بار بازدید یگانه در طول یک ماه می رسد.ییییییییییییییی
۲۰ – گوگل+ (plus.google.com): آخرین شبکه اجتماعی که در طی این پست برای شما معرفی می کنم، معجزه اخیر غول بزرگ اینترنتی دنیا گوگل است که چیزی حدود یک سال قبل مورد استفاده عموم قرار گرفت و هم اکنون بعد فقط بعد از یک سال فعالیت بیش از ۲۰۰ میلیون نفر کاربر فعال دارد. من به عنوان یکی از اعضای همیشگی سرویس های مختلف گوگل، به چند دلیل عمده گوگل+ را یک انقلاب در طراحی مدرن شبکه های اجتماعی می دانم. اول اینکه برنامه نویسان گوگل با داشتن تجارب، تخصص و دانش نسبتا کامل خودشان، سرویس آنلاین نسبتا کاملی را از لحاظ برنامه نویسی بوجود آورده اند و از آخرین تکنالوژی های روز دنیا مبتنی بر وب ۲ استفاده کرده اند که این لذت استفاده از گوگل+ را دو چند می کند. دوم اینکه به نظر من بیشتر ویژگی ها و امکاناتی را که در وب سایت های بالا برای شما معرفی کردم را نیز می توانید در گوگل+ مشاهده نمائید. از لحاظ تخصصی گوگل+ به نظر من هیچ مشکلی ندارد و سهولت های زیادی را با استفاده از آن نوار تیره رنگ بالای وب سایتش به ارمغان آورده است. ویژگی های جدید گوگل+ مانند سیرکل کردن دوستان در دسته های مختلف، هنگ اوت ها، چت های تصویری دسته جمعی، ویژگی اسپارکس، طریقه بوجود آوردن آلبوم عکس و دیدن آلبوم دیگر دوستان، نحوه دعوت کردن از دوستان برای عضویت در گوگل+ و … همه و همه تقریبا در تجربه دنیای آنلاین و مجازی بی سابقه و کم نظیر بوده اند. نوشتن درباره گوگل+ با اینکه تا همین جا هم کم بوده است، اما بیشتر از این هم فایده چندانی ندارد، زیرا در این اواخر آنقدر از گوگل+ گفته اند و نوشته اند که تقریبا همه میدانند چه نوع سرویسی است. تنها حرفی که باقی می ماند این است که بر روی لوگوی زیر کلیک کرده و وارد گوگل+ شوید تا خودتان تجربه کنید منظورم از بی نظیر بودن چیست.
بعدالتحریر ۱: قبل از نوشتن این پست، قصدم معرفی ۵۰ سرویس و شبکه اجتماعی برتر اینترنت بود، اما بعد از یافتن و مطالعه آنها نظرم عوض شد و دلیل اصلی اش مورد استقبال قرار نگرفتن این سرویس ها توسط کاربران افغانی بود.
بعدالتحریر ۲: وب سایت های معرفی شده در بالا را بعد از ساعت ها تحقیق و جستجو در اینترنت انتخاب کرده ام. اگر سرویس اجتماعی مورد علاقه شما مانند سرویس اجتماعی یاهو، مایکروسافت و یا حتی شبکه های اجتماعی معروفی مثل ویکی پدیا (دانشنامه آزاد که در عین حال یک شبکه اجتماعی نیز می باشد) و کارسرفینگ را در این بین نمی بینید نگران نشوید. لیست بالا از بین همین ها گلچین شده اند.
بعدالتحریر ۳: شبکههای اجتماعی مبتنی بر اپلیکیشنهای موبایل مانند انستاگرام شامل این معرفی نمیباشند.